Kenelerin neden olduğu hastalıklar

Havaların ısınmasıyla birlikte kene tehlikesi tekrar gündeme geldi.

Bilhassa kırsal bölgelerde yaşayanlar ve tabiat yürüyüşü yapanlar için kene kaynaklı hastalıklar ciddi risk oluşturuyor.

Sağlık Bakanlığı ve Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ), bu devirde dikkatli olunması tarafında uyarıyor.

KENE NEDİR, NERELERDE YAŞAR

Keneler, kan emerek beslenen küçük parazitlerdir. Ekseriyetle ormanlık alanlarda, çalılık bölgelerde, otlaklarda ve hayvanların ağır bulunduğu yerlerde yaşarlar.

Türkiye’de bilhassa Karadeniz, İç Anadolu ve Doğu Anadolu bölgelerinde ağır olarak görülürler.

Çimenlerin ya da hayvanların üzerine tutunarak insanlara geçerler.

NASIL FARK EDİLİR

Kene ısırığı ekseriyetle ağrısızdır. Bu yüzden fark edilmesi zordur. Koltuk altı, kulak gerisi, kasık üzere yumuşak ve nemli bölgelerde tutunabilirler.

Doğadan döndükten sonra beden tam bir formda denetim edilmelidir. Açık renkli giysiler giymek, keneyi fark etmeyi kolaylaştırır.

KENE ISIRIRSA NE YAPILMALI

Sağlık Bakanlığı, kene vücuda tutunmuşsa çıplak elle dokunulmamasını, cımbız üzere ince uçlu bir araçla deriye yakın yerden yavaşça çekilerek çıkarılmasını öneriyor.

Ancak en yanlışsız sistem, en yakın sıhhat kuruluşuna başvurarak keneyi uzmanlara aldırmak. Isırık sonrası 10 gün boyunca ateş, baş ağrısı, kas ağrısı, halsizlik üzere belirtiler gelişirse derhal bir sıhhat kuruluşuna başvurulmalı.

KENELERİN NEDEN OLDUĞU HASTALIKLAR

Kırım Kongo Kanamalı Ateşi (KKKA): Bu hastalık, Hyalomma çeşidi keneler aracılığıyla bulaşır ve Nairovirüs isimli virüsün neden olduğu ölümcül bir enfeksiyondur.

Ani başlayan yüksek ateş, baş ve kas ağrısı, mide bulantısı ve ağır olaylarda iç kanama üzere belirtiler gösterir. Sağlık Bakanlığı verilerine göre 2024 yılında 180 KKKA olayı tespit edilmiş, bunlardan 18’i hayatını kaybetmiştir.

Henüz tesirli bir aşısı bulunmamakla birlikte erken teşhis ve dayanak tedavisi hayati değere sahiptir.

Lyme hastalığı: Borrelia burgdorferi bakterisinin neden olduğu bu enfeksiyon, kene ısırığıyla bulaşır. Ekseriyetle “boğa gözü” biçiminde bir cilt döküntüsüyle başlar. Ateş, halsizlik, baş ağrısı ve eklem ağrıları üzere belirtilerle ilerler.

Tedavi edilmezse hudut sistemi, kalp ve eklemlerde kalıcı hasara neden olabilir. Erken devirde antibiyotik tedavisiyle büsbütün güzelleşme mümkündür. Son yıllarda Giresun ve Artvin üzere ormanlık alanlarda Lyme olaylarında artış yaşandığı bildirilmiştir.

Ehrlichiosis, Babesiosis ve Akdeniz Benekli Ateşi: Ehrlichiosis ateş, baş ağrısı ve kas ağrıları ile kendini gösterirken, Babesiosis sıtma gibisi titreme, ateş ve kansızlıkla seyreder.

Akdeniz benekli ateşi ise Rickettsia bakterisinin neden olduğu, ciltte döküntüyle ortaya çıkan bir enfeksiyondur. Bu hastalıkların hepsi, erken teşhis edildiğinde denetim altına alınabilir.

Sağlık kuruluşları, kene ısırığı sonrası gelişen her türlü belirti için vakit kaybedilmeden doktora başvurulması gerektiğini vurgulamaktadır.