Gaziantep’in yer altı su mirası turizmin gözdesi oldu
Gaziantep’te yüzyıllar evvel inşa edilen ve bugün hala ayakta kalan yer altı su tesisleri, yani kasteller ve livaslar, kentin kültürel mirasını günümüze taşıyan eşsiz yapılar ortasında yer alıyor.
2018’de UNESCO’nun süreksiz miras listesine alınan bu yapılar, Gaziantep’e has mimariyle birleşerek geçmişin toplumsal hayatına ışık tutuyor.
Selçuklu ve Osmanlı periyotlarından izler taşıyan kasteller, yalnızca birer su kaynağı değil; içinde yıkanma, abdest alma, dinlenme ve ibadet alanlarıyla devrin toplumsal hayatının da merkeziydi.
TURİZME KAZANDIRILIYORLAR
Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nde yalnızca Gaziantep’te rastlanan yer altı su tesisleri kastel ve livaslar, geçmişin su dağıtım sistemi olarak bilinirken, bu yapıların turizme kazandırılması noktasında yapılan çalışmalar da sonuç vermeye başladı.
Kastellerin meskenlerin çağdaş manada kent içme suyuna kavuştuğu ve çeşmelerin yapıldığı tarihe kadar değerini koruduğu biliniyor. Kentte 13 ve 16’ıncı yüzyıllarda yapıldığı varsayım edilen, geçmiş devirde yaklaşık 20 kastelden 6’sı varlığını koruyor. Geçmiş periyodun kurallarında su sistemi aracılığıyla meskenlerin altından geçen “Livas” ismi verilen su yolları ile her meskene su ulaşımını sağladığı da biliniyor.
YERLİ VE YABANCI TURİSTLERDEN AĞIR İLGİ
Şahinbey Belediyesi’nin yaptığı onarım çalışmaları sonucunda turizme kazandırılan, Selçuklu ve Osmanlı mimarisinden de izler taşıyan kasteller, yerli ve yabancı turistlerin büyük ilgisini çekiyor. Her geçen gün artan ziyaretçi akını ile yerli ve yabancı turistlerin ilgi odağı olan kasteller, turistleri kendine hayran bırakıyor.
TÜRKİYE’NİN ÖTEKİ YERİNDE YOK
Gaziantep’i her gezmeye geldiğinde kastelleri kesinlikle ziyaret ettiğini belirten kültür elçisi Nişan Aziz Koç, kastel ve livasların Gaziantep’in geçmiş tarihinde kıymetli bir yere sahip olduğunu söyledi.
Gaziantep’te geçmişte toplumsal hayatın merkezi olan kentin yeraltı su tesisleri kasteller ile içme suyu şebekesi livasların günümüzde de canlılığını koruduğunu belirten Koç, kentteki kastel ve livasların Türkiye’nin öteki yerinde olmadığına dikkat çekti.
“GAZİANTEP İLE ÖZDEŞLEŞTİ”
Gaziantep’in kastelleri ile ön plana çıkan bir kent olduğunu belirten Koç, “Kastel her ne kadar esaslı bir yapı biçimi olsa da Gaziantep ile özdeşleşmiştir. Bu da Gaziantep’in kültürel tarihi bedellerini yükseltmektedir. Gaziantep’te faal olarak 6 tane kastel bulunmaktadır. Kastellerin bakımları, onarımları ve şu anki durumu nitekim muazzam, biz de konuklarımızı bu kastellere getirip gezdiriyoruz, tanıtıyoruz.” dedi.
