Sahte okurlar ve kasılan entelektüelizm; sözümüz meclisten dışarıya değil, içeriye

Toplu taşımalarda beş dakika birebir sayfayı okuyanlar mı dersiniz, yoksa “Okuyorum” havasını vermek için çay ve kahveyle Instagram’da uzunluk boy paylaşılan fotoğrafları mı… Birinci buyruk “Oku” denmesinden bu yana okuyoruz. Evet ne okuyoruz, ve nitekim okuyor muyuz?

Haddimize değil elbette insanları yargılamak, had bildirmek. Had bildirmeden evvel had bilmenin ayırdındayız hakikaten. Ama, serde gazetecilik var. Bakıyoruz, gözlemliyoruz. İşimiz toplum mühendisliğine soyunmak değil. 

Haşa…

Ama gördüklerimizi de yazmak, anlatmak zorundayız. Evvela gazetecilik bunu gerektirir. Ne de olsa toplumun aynasıyız. Bunu biz demiyoruz lakin, bize yakıştırdılar. Yoksa o denli afili sözcüklerin peşinde koşan bir meslek kümesi değiliz. 

Neyse bahsimiz dağılmasın asıl sıkıntıya gelelim…

Entelektüel kime denir? 

Tabiri caize mürekkep yalayan, yazan, kelam üreten konuşan kimselere entelektüel denir. Sözcük Fransız kökenli olup, vakitle hayatımıza girdi. Fular takıp, yuvarlak çerçeveli gözlük tapmakla entelektüel olunur mu? Entelektüel o denli kolay kolay olunmaz gerçekten. 

Efendim… Öncelikle yemek yerken bile okuyacaksınız. Hayatın her anında bol bol kitap okuyacaksınız. Yalnızca kitap değil, mecmua gazeteyi de buna ekleyelim. Ve en değerlisi okuyormuş üzere yapmayacaksınız, hakkını vere vere okuyacaksınız. Size bu satırları yazan bu türlü yaptığı için sizin de o denli olmasını istiyor çünkü…

Metrolarda, otobüslerde kitap okuyanlara çokça denk gelmişizdir. Kahvelerle, çeşitli nesnelerle, kedilerle, köpeklerle vb bir çok şeyle süslenen kimi kitap fotoğraflarının yalnızca takipçi arttırmak için yayınlandığı, beğenenlerin çoğunluğunun ise kitaba, kitap yorumuna değil görselliğe bakıp beğeniyor olması kitap paylaşanlara kuşkuyla bakılmasına yol açtı.

Bunlardan bahsederken yeni çıkan yazarlarla anlaşıp yalnızca kitabın reklamını yapmak için, okudum, bayıldım diyenleri de unutmamak lazım.

İNTERNETİN ETKİSİ

İnternet üzerinden her türlü kitap hakkında bilgiye, kitap özetlerine ve kitaplardan yapılan alıntılara çok rahat ulaşılabilmesi, okuyormuş üzere yapmayı kolaylaştıran etkenlerin en başında geliyor.

Özellikle tanınan olan kitapların konusunu öğrenip, müellifleri hakkında bir iki bilgiye ulaşıldıktan sonra arkadaş ortamlarında “Evet, okumuştum, süper bir kitaptı” ya da “çok karışıktı hiçbir şey anlamadım” vb kelamların kurulması hiç de güç değil.

Bu açıdan bakıldığında, yanlışsız ya da yanlış, geçersiz profillerin ve geçersiz okuyucularında farkında olmadan birilerini kitap okumaya yönlendirdiği su götürmez bir gerçekliktir.

Ancak onlar gerçek okurun aldığı keyfi, paylaşmanın verdiği memnunluğu hissederler mi? Orası tartışılır.