Bebeklerin zekasını anlamak oyuncuklardan geçiyor
Anne ve babalar, bebeklerinin gelişimini yakından takip ediyor.
Bebeklerinin gelişiminde, tercihlerinden yola çıkarak zeka düzeylerini öngörmekte mümkün olabiliyor.
ABD’de yapılan bir ikizler araştırması, bebeklikte gösterilen birtakım davranışların ileriki yaşlardaki zeka düzeyini öngörebileceğini ortaya koydu.
Araştırma, çevresel faktörlerin sanılandan daha tesirli olduğunu gösteriyor.
7 AYLIK BEBEKLERİN VERDİĞİ YANSILAR ÖNEMLİ
Colorado Boulder Üniversitesi’nde yürütülen ve 1.000’den fazla ikiz üzerinde yapılan araştırma, bebeklikte yapılan kolay testlerin bile 30 yaşındaki bilişsel hünerleri kestirim edebileceğini gösterdi.
Araştırmacılar, bebeklerin 7 aylıkken verdiği yansılardan –örneğin yeni oyuncaklara olan ilgisi yahut dikkat süresi– yola çıkarak, yıllar sonraki zeka testleriyle manalı ilişkiler kurdu.
EN BÜYÜK İPUCU YENİYE MERAK OLARAK ADLANDIRILDI
Araştırma, “yeniliğe ilgi” (novelty preference) ve “göreve odaklanma” (task orientation) üzere davranışların, ileriki yıllardaki bilişsel performans için en güçlü göstergeler olduğunu buldu.
Bebeklerin oyuncak tercihleri bile yıllar sonra yapılacak IQ testlerinin sonucunu yaklaşık yüzde 13 oranında iddia edebiliyor.
Ancak uzmanlar bu bilgilerin zekanın sabit olduğu manasına gelmediğini, yalnızca beyin gelişiminin ne kadar erken başladığını gösterdiğini vurguluyor.
GENETİK ETKENLER
İkizler üzerinden yapılan bu uzun soluklu araştırma, zeka gelişiminde hem genetik hem çevresel faktörlerin rol oynadığını kanıtladı.
Genetik tesir çocuklar büyüdükçe artarken araştırma, bilhassa birinci bir-iki yıldaki çevresel tesirlerin yetişkin zekası üzerinde yüzde 10 oranında kalıcı bir tesir bıraktığını ortaya koydu.
Yani okul öncesi periyot bile, bir bireyin ileriki hayatını şekillendirmede kritik rol oynuyor.
Çalışmanın müelliflerinden Prof. Chandra Reynolds, bulguların sadece okul başarısı yahut iş performansı için değil, yaşlılıkta görülen demans üzere hastalıkların riskini anlamada da değerli olduğunu belirtti:
“Bilişsel yaşlanma ömür uzunluğu süren bir süreçtir. Güçlü bir erken eğitim temeli, beyin rezervini müdafaaya ve yaşlanmayla gelen düşüşü geciktirmeye yardımcı olabilir.”
DNA’DAN ZEKA DÜZEYİ VARSAYIM EDİLİR Mİ
Araştırmada ayrıyeten, şahısların DNA’sına dayalı olarak oluşturulan “poligenik zeka puanı” da test edildi. Bu puan, binlerce genetik varyantın tesirini tek bir sayıya indirerek kişinin genetik zeka eğilimini yansıtıyor.
Araştırma, bebeklikte yapılan test sonuçları ile bu genetik puanlar ortasında çarpıcı bir ahenk olduğunu gösterdi. Bu da genetik dataların, zeka gelişimi araştırmalarında giderek daha tesirli bir araç haline geldiğini ortaya koydu.
